Vlade ne smeju da dozvole da njihov odgovor na pandemiju COVID-19 doprinese ksenofobiji i rasnoj diskriminaciji, i moraju da iskorene ksenofobiju iz svih državnih politika i poruka koje država šalje, izjavila je E. Tendaji Ačiume, Specijana izvestiteljka Ujedinjenih nacija za rasizam, povodom Međunarodnog dana borbe protiv rasne diskriminacije.
„Krize kao što je epidemija korona virusa nas podsećaju da smo svi međusobno povezani, kao i da je naše zdravlje uzajamno zavisno”.
Poražavajuće je videti državne zvaničnike – uključujući Predsednika Sjedinjenih Američkih Država – da drugačije nazivaju korona virus COVID-19. Umesto međunarodno prihvaćenog naziva virusa, ovi zvaničnici koriste imena sa geografskim odrednicama, koja najčešće ukazuju na to da se virus pojavio u Kini.
Ovo proračunato korišćenje geografske odrednice za naziv virusa ukorenjeno je u rasizmu i ksenofobiji, i dodatno ih podstiče. U ovom slučaju, služi da izoluje i stigmatizuje pojedince koji su poreklom iz Kine i drugih zemalja Istočne Azije, ili tako izgledaju.
Ovakva neodgovorna, diskriminatorna državna retorika nije mala stvar. Kao što je Svetska zdravstvena organizacija napomenula 2015: “Imena bolesti veoma znače osobama koje su neposredno pogođene. (…) Određena imena bolesti izazivaju negativno ponašanje prema pripadnicima određenih verskih ili etničkih zajednica. (…) Ovo može imati ozbiljne posledice po život i rad tih ljudi.”
Ove posledice se već mogu osetiti u stvarnosti. U toku protekla dva meseca, osobe poreklom iz Kine i drugih zemalja Istočne Azije, i osobe koje tako izgledaju, bile su izložene rasističkim i ksenofobičnim napadima u vezi sa virusom. Ovi napadi idu od dobacivanja uvreda, preko uskraćivanja usluga, pa sve to činova brutalnog nasilja.
Na internetu, ispoljavanje rasizma i ksenofobije u vezi sa COVID-19 obuhvata uznemiravanje, govor mržnje, širenje diskriminatornih stereotipa, i teorije zavere. Nije iznenađenje da su lideri koji pokušavaju da pripišu COVID-19 određenim nacionalnim ili etničkim grupama, upravo isti oni nacionalistički, populistički lideri koji su svoje političke platforme i izgradili na rasisitičkoj i ksenofobičnoj retorici.
Politički odgovori na COVID-19 koji određene grupe stanovništva stigmatizuju, isključuju, i u većoj meri ih izlažu nasilju, nesavesni su, ne mogu se opravdati, i nisu u skladu sa obavezama država koje proističu iz međunarodnih propisa o ljudskim pravima.
Takođe, politička retorika koja podstiče strah i umanjuje ravnopravnost među ljudima je kontraprodutivna. Kako bismo delotvorno lečili COVID-19 i borili se protiv pandemije, svaki pojedinac mora da ima pristup tačnim savetima u vezi sa svojim zdravljem, kao i odgovarajućoj zdravstvenoj nezi, bez straha od diskriminacije.
Povodom Međunarodnog dana za borbu protiv rasne diskriminacije, države treba da potvrde našu zajedničku obavezu da ostvarimo ravnopravnost za sve, kao i da priznaju da naš rad na tome još nije završen. Dok države širom sveta sarađuju u koordiniranom naporu da zaustave pandemiju, apelujem na sve aktere da obezbede to da njihov rad doprinese holističkom tumačenju zdravlja i blagostanja, što obuhvata slobodu od rasizma i ksenofobije“.